ઉત્તર ભારતમાં હવા પ્રદૂષણનો ભયંકર વધારાનો સામનો
ઉત્તર ભારતમાં, ખાસ કરીને દિલ્હીમાં અને નેશનલ કેપિટલ રીઝન (NCR)માં, હવા પ્રદૂષણનો ભયંકર વધારો થયો છે. આ પ્રદૂષણના કારણે લાખો લોકો હાનિકારક કણો સાથેના જોખમોનો સામનો કરી રહ્યા છે. તાજેતરમાં થયેલા એક અભ્યાસમાં, AQI (એર ક્વોલિટી ઇન્ડેક્સ)ના સ્તરો વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન દ્વારા નક્કી કરેલ સુરક્ષા મર્યાદાઓને પાર કરી ગયા છે.
દિલ્હી અને આસપાસના શહેરોમાં હવા પ્રદૂષણ
દિલ્હી, ગુરગાંવ, નોઈડા અને ઘઝિયાબાદ જેવા શહેરોમાં હવા ગુણવત્તા 'સિવિયર' તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે. આ શહેરોમાં AQIના સ્તરો 500થી વધુ પહોંચી ગયા છે, જે આ સિઝનમાં સૌથી ઊંચા સ્તરો છે. કેન્દ્રિય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ (CPCB) દ્વારા આપવામાં આવેલ માહિતી અનુસાર, નોઈડાનો AQI 423, ગુરગાંવનો 469 અને ઘઝિયાબાદનો 438 નોંધાયો છે. આ પ્રદૂષણના કારણે લોકોનું સ્વાસ્થ્ય જોખમમાં મુકાયું છે, જેમાં શ્વાસની સમસ્યાઓ અને અન્ય આરોગ્ય સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે.
તેમજ, સોશિયલ મીડિયા પર એક રેડિટ પોસ્ટમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે, 'આજે ઉત્તર ભારતમાં હવા પ્રદૂષણ સ્પષ્ટ રીતે અંતરિક્ષમાંથી જોવા મળે છે.' આ પોસ્ટમાં એક નકશો શેર કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં એક મહિના પહેલા અને આજના હવામાંનો તફાવત દર્શાવવામાં આવ્યો છે. એક મહિના પહેલા ઉત્તર ભારતનો હવામાં કોઈ દૂષણ નહોતું, પરંતુ હવે દૂધિયા ધુમ્મસ સ્પષ્ટપણે દેખાઈ રહ્યું છે.
લોકોએ આ સમસ્યાને લઈને પોતાની નિરાશા વ્યક્ત કરી છે. એક યુઝરે લખ્યું છે, 'મારું એર પ્યુરીફાયર સતત ચાલે છે પણ તે હજુ પણ લાલ બત્તી બતાવે છે.' બીજા એક યુઝરે કહ્યું, 'અમે બંદૂક થઇ ગયા છીએ.' આથી સ્પષ્ટ થાય છે કે લોકો આ પરિસ્થિતિથી કેટલા પરેશાન છે.
પ્રદૂષણના કારણો અને ઉકેલ
હવા પ્રદૂષણના મૂળ કારણોમાં કૃષિ ઝળહાટ અને ભૂગોળનો પ્રભાવ છે. એક યુઝરે જણાવ્યું હતું કે, 'હવે હવામાં કશું જ મૂકતા નથી, તે ત્યાં જ રહે છે.' આથી, હવામાંના કણો અને ધુમ્મસનું પ્રમાણ વધે છે. શિયાળામાં, કૃષિ ઝળહાટ વધે છે, જે હવામાં વધુ પ્રદૂષણ લાવે છે.
પરિસ્થિતિને સુધારવા માટે, તાત્કાલિક પગલાં લેવાં જરૂરી છે. સરકારને અને સ્થાનિક સંસ્થાઓને પ્રદૂષણના સ્તરો ઘટાડવા માટે કડક પગલાં લેવા જોઈએ, જેમ કે કૃષિ ઝળહાટને નિયંત્રિત કરવું અને ઉર્જા સ્રોતોમાં ફેરફાર કરવો. લોકો માટે પણ આ પરિસ્થિતિમાં સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે, જેમ કે ઘરમાં રહેવું અને હવા શુદ્ધિકરણ ઉપકરણોનો ઉપયોગ કરવો.