ભારતનો સંવિધાન, જે 26 નવેમ્બર 1949ના રોજ સ્વીકૃત કરવામાં આવ્યો, 26 જાન્યુઆરી 1950થી અમલમાં આવ્યો. આ સંવિધાનના માધ્યમથી ભારતને એક સ્વતંત્ર અને પ્રજાસત્તાક દેશ તરીકે સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું. સંવિધાનિક સભાએ લગભગ ત્રણ વર્ષ સુધી ચર્ચા અને વિચારણા કર્યા પછી આ મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજને સ્વીકાર્યું. ભારતના સંવિધાનનો ઉદ્દેશ્ય છે કે તે દેશના તમામ નાગરિકોને મૂળભૂત અધિકારો અને ન્યાય સુનિશ્ચિત કરે.

ડૉ. બી. આર. આંબેડકર, જેમને ભારતીય સંવિધાનના પિતા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તેમણે જણાવ્યું હતું કે "સંવિધાન માત્ર એક કાયદા દસ્તાવેજ નથી, પરંતુ તે જીવનના વાહન છે." આ ઉક્તિથી સ્પષ્ટ થાય છે કે સંવિધાનમાં સમાવિષ્ટ મૂલ્યો અને આદર્શો સમાજના વિચારો અને આશાઓને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

ભારતનું સંવિધાન વિશ્વનું સૌથી લાંબું લખેલું સંવિધાન છે, જેમાં 448 કલમો, 22 વિભાગો અને 12 અનુસૂચિઓનો સમાવેશ થાય છે. આ સંવિધાનમાં અનેક દેશોના સંવિધાનોમાંથી પ્રેરણા લેવામાં આવી છે, જે ભારતના વૈવિધ્યપૂર્ણ સમાજને ધ્યાનમાં રાખીને તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે.

ભારતના સંવિધાનમાં ઘણા દેશોના સંવિધાનોમાંથી પ્રેરણા લેવામાં આવી છે. આમાં યુનાઇટેડ કિંગડમ, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, સોવિએટ યુનિયન, ઓસ્ટ્રેલિયા, ફ્રાન્સ, આઇરલન્ડ, કેનેડા, જાપાન, જર્મની અને દક્ષિણ આફ્રિકા જેવા દેશોના સંવિધાનોનો સમાવેશ થાય છે.

યુનાઇટેડ કિંગડમના સંવિધાનમાંથી ભારતે પાર્લામેન્ટરી શાસન, એકલ નાગરિકતા, કાયદાનો નિયમ, અને બે કક્ષાની વિધાનસભા જેવી બાબતોને અપનાવ્યું છે.

યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના સંવિધાનમાંથી, ભારતે મૂળભૂત અધિકારો, ન્યાયિક સમીક્ષા અને ન્યાયાલયની સ્વતંત્રતા જેવી બાબતોને સ્વીકાર્યું છે.

સોવિએટ યુનિયનના સંવિધાનમાંથી, ભારતે નાગરિકોની ફરજોને સામેલ કર્યું છે, જ્યારે ઓસ્ટ્રેલિયા અને ફ્રાન્સના સંવિધાનોમાંથી રાજ્યની નીતિઓ અને આદર્શો પ્રેરણા મેળવવામાં આવી છે.

આ રીતે, ભારતના સંવિધાનમાં વૈશ્વિક સ્તરે વિવિધ દેશોના સંવિધાનોની સુવિધાઓને એકીકૃત કરવામાં આવી છે, પરંતુ તે ભારતના સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓને ધ્યાનમાં રાખીને બનાવવામાં આવ્યું છે.

ભારતનું સંવિધાન માત્ર કાયદા અને નિયમોનું સંગ્રહ નથી, પરંતુ તે દેશના લોકોની આશાઓ, સ્વપ્નો અને આદર્શોને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આ સંવિધાનમાં સામાજિક, આર્થિક અને રાજકીય ન્યાયના આદર્શોને સમાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે, જે દરેક નાગરિકને સમાન અધિકારો અને અવસર પ્રદાન કરે છે.

સંવિધાનના અમલથી, ભારતે એક પ્રજાસત્તાકના રૂપમાં વિકાસ કર્યો છે, જ્યાં દરેક નાગરિકને પોતાના અધિકારો અને ફરજાઓને સમજવા અને પાલન કરવા માટે પ્રેરિત કરવામાં આવે છે.

આ સંવિધાનની 75મી વર્ષગાંઠના પાવન અવસરે, ભારતના પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા દેશના દરેક નાગરિકને સંવિધાન દિવસની શુભકામનાઓ આપવામાં આવી છે, જે સંવિધાનના મૂલ્યોને ઉજાગર કરે છે અને દેશના વિકાસમાં તેની મહત્વતા દર્શાવે છે.