નેપાળના પ્રધાનમંત્રી ઓલીનો ચીન પ્રવાસ, ઢાંચાકીય યોજનાઓને નવી ગતિ આપવા પ્રયાસ.
નેપાળના પ્રધાનમંત્રી કે.પી. શર્મા ઓલી, આ વર્ષે ચોથી વાર પ્રધાનમંત્રી તરીકે શપથ લઈને, ચીનની મુલાકાતે ગયા છે. આ તેમની પહેલી વિદેશી મુલાકાત છે અને તે ચીનના નેતૃત્વ સાથે ઢાંચાકીય યોજનાઓને નવી ગતિ આપવા માટે પ્રયત્નશીલ છે.
ઓલીની મુલાકાતનું મહત્વ
પ્રધાનમંત્રી કે.પી. શર્મા ઓલીની આ મુલાકાત, જે ચીનમાં યોજાશે, તે માત્ર એક ઔપચારિક મુલાકાત નથી, પરંતુ તે નાપાલ અને ચીન વચ્ચેના આર્થિક સંબંધો મજબૂત બનાવવાની તક છે. ઓલી, ચીનના પ્રમુખ શી જિનપિંગ અને પ્રધાન મંત્રી લિ કિયાંગ સાથે ચર્ચા કરશે, જેમાં બેલ્ટ એન્ડ રોડ ઇનિશિયેટિવ હેઠળની યોજનાઓને આગળ વધારવા અંગે વાતચીત કરવામાં આવશે. નાપાલે 2017માં ચીનની બેલ્ટ એન્ડ રોડ ઇનિશિયેટિવમાં જોડાવાની જાહેરાત કરી હતી, પરંતુ ત્યારબાદ કોઈપણ પ્રોજેક્ટ અમલમાં આવ્યો નથી. ઓલી, ભારત સાથેના પરંપરાગત સંબંધોને ઘટાડવા અને ચીન સાથેના આર્થિક સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવવા ઇચ્છે છે.
ઓલીની પ્રથમ પદગૃહણ પછીની આ મુલાકાત, નાપાલ માટે એક મહત્વપૂર્ણ તબક્કો છે, કારણ કે તે ચીનના ઢાંચાકીય સહકારને વધુ મજબૂત બનાવવાની કોશિશ કરી રહ્યા છે. નાપાલના આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં ભારતનો હિસ્સો બે ત્રીક છે, જ્યારે ચીનનો હિસ્સો માત્ર 14% છે. જોકે, ચીન નાપાલનો મોટો બે-માર્ગી દેનાર છે, જેમણે નાપાલને $310 મિલિયનથી વધુનું લોન આપ્યું છે.
આર્થિક અને ઢાંચાકીય સહકાર
ઓલીના પ્રથમ કાર્યકાળ દરમિયાન, તેમણે ચીન સાથે પેટ્રોલિયમની ડીલ કરી હતી, જે ભારત દ્વારા imposed કરેલા તેલના બ્લોકેડ પછીની એક મહત્વપૂર્ણ કેડ છે. આ પગલાએ નાપાલને ચીન સાથેના સહકારને વધારવા માટે એક નવા માર્ગે આગળ વધાર્યું. ચીન દ્વારા નાપાલને $216 મિલિયનનું લોન આપવામાં આવ્યું છે, જે પોખરા ખાતે આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટના નિર્માણ માટે છે. આ એરપોર્ટ, જે ગયા વર્ષે શરૂ થયો, બેલ્ટ એન્ડ રોડ સફળતાનો એક ઉદાહરણ માનવામાં આવે છે, પરંતુ તે આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ્સની અછતના કારણે મુશ્કેલીઓમાં છે.
રાજકીય પક્ષોમાં દેના મુદ્દે ચર્ચા ચાલી રહી છે, જેમાં ઓલીની કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી પણ સામેલ છે, કે શું બેલ્ટ એન્ડ રોડ પ્રોજેક્ટ્સ ચીનના લોનથી શરૂ કરવા જોઈએ કે ભેટથી. શ્રીલંકાએ, જે બેલ્ટ એન્ડ રોડ લોનનો મુખ્ય લાભાર્થી છે, 2022માં વિદેશી દેવામાં ડિફોલ્ટ કર્યું હતું, જે અસથિર દેવાના જોખમોની યાદ અપાવે છે.