યુનિસેફના 'State of the World’s Children 2024' અહેવાલમાં, ‘The Future of Children in a Changing World’ નામથી, ત્રણ વૈશ્વિક મેગાટ્રેન્ડ્સ પર ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે: વસ્તી પરિવર્તન, હવામાન સંકટ અને અદ્યતન ટેકનોલોજી. આ અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ૨૦૫૦ સુધીમાં, બાળકોને હવામાન અને પર્યાવરણના જોખમોનો સામનો કરવો પડશે, જેમાં તે ૨૦૦૦ના દાયકાની તુલનામાં આઠ ગણા વધુ તીવ્ર ગરમીના લહેરોનો સામનો કરશે.

યુનિસેફના ભારતના પ્રતિનિધિ સિન્થિયા મેકકાફ્રી દ્વારા અહેવાલ રજૂ કરવામાં આવ્યો, જેમાં જણાવ્યું હતું કે, 'આજે કરવામાં આવેલા નિર્ણયો આપણા બાળકોના ભવિષ્યને આકાર આપશે.' તેમણે એમ પણ ઉમેર્યું કે, 'બાળકો અને તેમના અધિકારોને નીતિ અને વ્યૂહરચનાઓના કેન્દ્રમાં રાખવું આવશ્યક છે.'

અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, ભારતની વસ્તી ૧૦૬ મિલિયન બાળકોની ઘટ સાથે ૨૦૫૦ સુધીમાં ૩૫૦ મિલિયન બાળકોને સમાવે છે, જે વૈશ્વિક બાળકોની વસ્તીમાં ૧૫% છે.

અહેવાલમાં દર્શાવ્યા મુજબ, ભારતીય બાળકોને તીવ્ર ગરમી, પૂર અને વાયુ પ્રદૂષણ જેવી પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવો પડશે, ખાસ કરીને ગ્રામ્ય અને નીચા આવકવાળા સમુદાયોમાં. આ હવામાન સંકટોના પરિણામે, બાળકોના આરોગ્ય, શિક્ષણ અને જરૂરી સંસાધનો જેમ કે પાણી પર પ્રભાવ પડશે.

બાળકોને હવામાન પરિવર્તનના સીધા અને આડઅસરોના જોખમમાં મૂકવામાં આવ્યા છે. TERIની સુરૂચિ ભદવાલે જણાવ્યું હતું કે, 'બાળકો હવામાન પરિવર્તનના અસરકારક એજન્ટ તરીકે ભાગ લઈ શકે છે.'

આ અહેવાલમાં ટેકનોલોજીના વિકાસની પણ ચર્ચા કરવામાં આવી છે, જેમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ સહિતની અદ્યતન ટેકનોલોજી બાળકો માટે આશા અને જોખમ બંને લાવે છે. પરંતુ, આ ટેકનોલોજીનો લાભ લેવા માટે ડિજિટલ વિભાજનને દૂર કરવાની જરૂર છે, કારણ કે નીચા આવકવાળા દેશોમાં માત્ર ૨૬% લોકો ઇન્ટરનેટ સાથે જોડાયેલા છે.

અહેવાલમાં ભારતને આરોગ્ય, શિક્ષણ, કૌશલ્ય વિકાસ અને ટકાઉ શહેરી ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની બાંધકામમાં રોકાણ કરવા માટે પ્રાધાન્ય આપવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. ૨૦૫૦ સુધીમાં, ભારતની વસ્તીના લગભગ અર્ધા ભાગે શહેરી વિસ્તારોમાં રહેવું પડશે, જે માટે બાળકોને અનુકૂળ અને હવામાનને પ્રતિસાદ આપતી શહેરી યોજના બનાવવાની જરૂર છે.

યુનિસેફના કોર્ટિક વર્માએ જણાવ્યું હતું કે, 'હવામાન પરિવર્તન એક બાળકોના અધિકારોનો સંકટ છે.' તેમણે જણાવ્યું કે, 'બાળકોને જ્ઞાન અને સાધનો સાથે સશક્ત બનાવવાથી તેઓ ઉકેલાનો ભાગ બની શકે છે.'

આ અહેવાલનો પ્રસાર વિશ્વ બાળકોના દિવસ સાથે совпадает, જેમાં ભારતભરના પ્રખ્યાત સ્મારકોને યુનિસેફના નિશાનના નિલા રંગમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે, જેમ કે રાષ્ટ્રપતિ ભવન, ભારત ગેટ અને કૂતૂબ મીનાર.