મણિપુરમાં સંપ્રદાયિક હિંસા શરૂ થયા પછી, રાજ્યની સ્થિતિ ખૂબ જ દયનિય બની ગઈ છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું છે કે મણિપુરમાં હાલની પરિસ્થિતિ 'અસ્થિર' છે અને હિંસક કૃત્યોમાં ઉગ્રવાદી જૂથોની સક્રિય ભાગીદારી જોવા મળી રહી છે. જિરિબામ, જે હાલ હિંસાના કાટમાળમાં છે, તે આસામના કાચર જિલ્લામાં સ્થિત છે અને ત્યાંની વસ્તી મિશ્રિત છે. 2022 અને 2023 વચ્ચે, રાજ્યના કેટલાક વિસ્તારોમાંથી વિક્ષિપ્ત વિસ્તારની સ્થિતિ પાછી ખેંચાઈ હતી, પરંતુ હવે તે ફરીથી લાગુ કરવામાં આવી છે. આ નિર્ણયમાં જણાવ્યું છે કે સુરક્ષા દળો દ્વારા સક્રિય અને સુસંગત કામગીરી માટે આ વિસ્તારને વિક્ષિપ્ત ક્ષેત્ર તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યુ છે.

વિક્ષિપ્ત વિસ્તારની સ્થિતિ હેઠળ, સેનાના અધિકારીઓને 'કોઈપણ વ્યક્તિને જે કાયદા અથવા આદેશના વિરુદ્ધ કાર્ય કરી રહ્યો છે, તેના પર ગોળી ચલાવવા અથવા અન્ય રીતે બળ ઉપયોગ કરવા' માટે સશક્ત બનાવવામાં આવે છે. આ સ્થિતિને કારણે, મણિપુરમાં હિંસાના કિસ્સાઓમાં વધારો થયો છે, અને આ નિર્ણયને કારણે સુરક્ષા દળો વધુ સાવચેત રહેવા માટે પ્રેરિત થશે. મણિપુરમાં વિક્ષિપ્ત વિસ્તારની સ્થિતિ 1980થી જ ચાલી રહી છે, અને આ નિર્ણયને કારણે રાજ્યના હિંસામય વિસ્તારોમાં વધુ સાવચેતતા અને કડકતા લાવવાની આશા છે.

અર્મ્ડ ફોર્સિસ (સ્પેશિયલ પાવર્સ) એક્ટ (AFSPA) એ સેનાના અધિકારીઓને વિશેષ સત્તાઓ પ્રદાન કરે છે, જેમાં તેઓને હિંસાત્મક પરિસ્થિતિઓમાં કડક પગલાં ભરવા માટે સક્ષમ બનાવવામાં આવે છે. AFSPA હેઠળ, સેનાના અધિકારીઓને વિક્ષિપ્ત ક્ષેત્રમાં ગોળી ચલાવવાની અને બળનો ઉપયોગ કરવાની અધિકાર છે. આ એક્ટને કારણે, મણિપુરમાં સુરક્ષા દળો વધુ સક્રિય બનશે, અને આ સ્થિતિને કારણે હિંસાના કિસ્સાઓમાં ઘટાડો થવાની આશા છે. પરંતુ, AFSPAની અમલવારીને કારણે માનવ અધિકારોના ઉલ્લંઘનના કિસ્સાઓ પણ નોંધાયા છે, જે આ કાયદાને લઈને વિવાદનું કારણ બની છે.

જેથી મણિપુરમાં હાલની હિંસાત્મક પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને, કેન્દ્ર સરકારે AFSPAને ફરીથી લાગુ કરવાનું નક્કી કર્યું છે. આ નિર્ણય એ દર્શાવે છે કે રાજ્યમાં સ્થિતિ હજુ પણ સુધરી નથી, અને હિંસા ફરીથી શરૂ થઈ ગઈ છે. AFSPAની અમલવારીને કારણે, સુરક્ષા દળો વધુ સાવચેત રહેશે, અને આ કાયદાને કારણે હિંસાના કિસ્સાઓમાં ઘટાડો થવાની આશા છે.