ભારતના માઇક્રોફાઇનાન્સ સંસ્થાઓમાં વધતા તાણના સંકેતો, વિશ્લેષકોની ચિંતાઓ
ભારત, 2024: હાલના સમયમાં, ભારતના માઇક્રોફાઇનાન્સ સંસ્થાઓ અને નાના નાણાંકીય સંસ્થાઓમાં વધતા તાણના સંકેતો જોવા મળ્યા છે. આ તાણ મુખ્યત્વે ઉધારકર્તાઓની વધતી દેવીને કારણે છે. આ લેખમાં, અમે આ સ્થિતિના વિવિધ પાસાઓને સમજવા માટે વિશ્લેષણ કરીશું.
માઇક્રોફાઇનાન્સમાં તાણના કારણો
વર્તમાન સમયમાં, ભારતના માઇક્રોફાઇનાન્સ અને નાના નાણાંકીય સંસ્થાઓમાં તાણના ઘણા કારણો છે. ઉધારકર્તાઓની વધતી દેવી, જે 2024ના સપ્ટેમ્બરમાં 2.71 લાખ કરોડ રૂપિયાએ પહોંચી ગઈ છે, આ તાણને વધુ પ્રગટ કરે છે. CRISIL દ્વારા કરવામાં આવેલા એક અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે, નાના નાણાંકીય બેંકોના નોન-પરફોર્મિંગ એસેટ્સ (NPAs) 2025ના અંત સુધીમાં 2.9 ટકા સુધી વધવાની શક્યતા છે. આ ઉપરાંત, Aviom India Housing Finance દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા એક નિવેદનમાં જણાવાયું છે કે, નેશનલ હાઉસિંગ બેંક દ્વારા કરવામાં આવેલા ઓડિટમાં ફ્રોડલેન્ટ ટ્રાન્ઝેક્શનની શોધ કરવામાં આવી છે, જેના પરિણામે દેવા ચુકવવામાં વિલંબ થવાની શક્યતા છે.
વિશ્વસનીયતા અને નાણાંકીય સંસ્થાઓની સક્ષમતા પર આ તાણના પરિણામે અનેક ચિંતાઓ ઊભી થઈ છે. વિશ્લેષકો અને રેટિંગ એજન્સીઓનું માનવું છે કે આ તાણના કારણે નાના અને માઇક્રો લોનના વિકાસ અને નફામાં નોંધપાત્ર ખતરો છે.
નાણાકીય સ્થિતિની ચિંતાઓ
માઇક્રોફાઇનાન્સ ક્ષેત્રમાં વધતી દેવી અને નોન-પરફોર્મિંગ એસેટ્સની વૃદ્ધિ સાથે જ નાણાકીય સ્થિતિની ચિંતાઓ પણ વધતી જાય છે. ICRAની રિપોર્ટ મુજબ, માઇક્રોફાઇનાન્સ સંસ્થાઓમાં ડેલ્ક્વેન્સી દર 2.4 ટકા સુધી પહોંચ્યો છે, જે માર્ચ 2024માં 2.1 ટકા હતો. આ વધતા તાણને કારણે, નાણાકીય સંસ્થાઓને વધુ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે.
CRISILના વિશ્લેષકોએ જણાવ્યું છે કે, નાણાકીય સંસ્થાઓના નફામાં ઘટાડો થશે અને તેમની નાણાંકીય સ્થિતિ પર અસર પડશે. આ તાણના કારણે, નાણાકીય સંસ્થાઓને વધુ સાવચેત રહેવું પડશે અને લોનની મંજૂરીના નિયમોને કડક બનાવવું પડશે.
RBI દ્વારા લાગુ કરવામાં આવેલ નવા નિયમો અને મર્યાદાઓ પણ આ તાણમાં વધારો કરી રહી છે. RBIએ નોન-બેંકિંગ નાણાંકીય સંસ્થાઓને તેમના વ્યાપારને સ્થિર બનાવવા અને જોખમ વ્યવસ્થાપન ફ્રેમવર્કને મજબૂત બનાવવાની સલાહ આપી છે.
ભવિષ્યમાંની શક્યતાઓ
વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે, 2025માં માઇક્રોફાઇનાન્સ અને અનસેક્યોર્ડ પર્સનલ લોનમાં તાણના વધુ સંકેતો જોવા મળી શકે છે. આ સ્થિતિને સુધારવા માટે નાણાકીય સંસ્થાઓને વધુ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે.
આ ઉપરાંત, નાણાંકીય સંસ્થાઓએ તેમના ગ્રાહકોની આવક અને ખર્ચના માપદંડોને વધુ કડક બનાવવાની જરૂર છે, જેથી તેઓ વધુ જોખમમાં ન પડતા રહે.
આર્થિક વૃદ્ધિ અને નાણાંકીય સમાવેશમાં માઇક્રોફાઇનાન્સની ભૂમિકા મહત્વપૂર્ણ છે, પરંતુ જો આ તાણ ચાલુ રહે તો આ ક્ષેત્રમાં વિકાસ થવો મુશ્કેલ બની શકે છે.